Kazanie na XXV Niedz. Zw. (21 IX 2025 r.)

Kazanie na XXV Niedz. Zw. (21 IX 2025 r.)

Pan pochwalił nieuczciwego rządcę, że roztropnie postąpił

BRACIA i SIOSTRY!

Alfred Nobel urodził się w 1833 roku w Sztokholmie, zmarł 10-go grudnia 1896 w San Remo – szwedzki chemik, inżynier, przemysłowiec, wynalazca m.in. dynamitu, fundator Nagrody Nobla. Miał siedmioro rodzeństwa. Jego ojciec, Immanuel, inżynier
i wynalazca, po niepowodzeniach biznesowych przeniósł się do Sankt Petersburga. Odniósłszy tam sukces na polu produkcji materiałów wybuchowych i maszyn, w 1842 roku ściągnął tam swoją rodzinę. Alfred pobierał tam nauki u prywatnych nauczycieli.
W wieku 16 lat biegle władał językami: angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim. Alfred Nobel w 1850 roku udał się do Paryża, gdzie spędził rok, studiując chemię. Następnie przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Tam pracował. Po powrocie do stolicy Rosji podjął pracę w należącej do ojca fabryce wytwarzającej sprzęt wojskowy na potrzeby wojny Rosji z Turkami i Koalicją Europejską. Gdy ojciec po zakończeniu wojny w 1856 roku zbankrutował, Alfred wraz z rodzicami powrócił do Szwecji.

Alfred zaczął eksperymenty z materiałami wybuchowymi i w 1862 roku otworzył fabrykę nitrogliceryny. Rok później wynalazł detonator. Otworzył szereg nowych fabryk nitrogliceryny. Odkrył, że substancja ta jest pochłaniana przez ziemię okrzemkową, co umożliwiło mu w 1867 roku wynalezienie dynamitu. Stworzył więc w Europie sieć fabryk dynamitu. Poza badaniami nad materiałami wybuchowymi, Nobel pracował również nad bateriami, żarówkami, telefonem, tworzywami sztucznymi, farbami i lakierami oraz kamieniami syntetycznymi. Zarejestrował 355 patentów. Fakt, iż Nobel – z przekonania pacyfista – zawdzięczał swoją fortunę „narzędziom śmierci”, był dla niego problemem natury moralnej.
W testamencie, spisanym w Paryżu w 1895 roku, Nobel ofiarował swój majątek (ponad 30 mln koron szwedzkich) na stworzenie funduszu, z którego dochody miały być dzielone w formie pięć nagród przyznawanych za osiągnięcie w dziedzinie fizyki, chemii lub fizjologii, medycyny, literatury oraz na polu zbliżenia między narodami, rozbrojenia i krzewienia idei pokojowych. Nigdy się nie ożenił i nie pozostawił potomstwa. Był niewierzący. Nagrody jego imienia wręczane są co roku 10-go grudnia, w rocznicę śmierci (zmarł na atak serca 10-go grudnia 1896 roku, w wieku 63 lat). Nagrody po raz pierwszy przyznano w 1901 roku. Nagrodę jego imienia otrzymali Polacy: m.in. dwukrotnie Maria Składowska-Curie (z fizyki i chemii w 1903 i 1901), Henryk Sienkiewicz (z literatury
w 1905, napisał: „Quo Vadis”, „Krzyżacy”, „Ogniem i mieczem”, „W pustyni i w puszczy”), Władysław Reymont (z literatury w 1924: „Chłopi”, „Ziemia obiecana”), Czesław Miłosz (z literatury).

Jezus, proponując w dzisiejszej Ewangelii za wzór człowieka nieuczciwego, prowokuje nas do myślenia. Główne przesłanie przypowieści jest takie, że wobec Boga będziemy zawsze dłużnikami. Niewłaściwie gospodarujemy wszelkimi darami, które otrzymaliśmy od Stwórcy, gdy zaspokajamy nimi tylko własne, egoistyczne cele. Inaczej było z Alfredem Noblem. Alfred Nobel przeznaczył swój majątek na Nagrody Nobla głównie z powodu poczucia moralnego obowiązku, niechęci do wojny i przemocy, które wiązały się z jego wynalazkami, w tym dynamitem, oraz pragnienia nagrodzenia tych, którzy działają dla dobra ludzkości. W swoim testamencie zapisał, że odsetki od jego kapitału mają być przeznaczone na nagrody dla osób wybitnie zasłużonych
w dziedzinach fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury oraz dla promowania pokoju.

Od tego, jakie miejsce w naszej hierarchii wartości zajmuje pieniądz, zależy kształt naszej doczesności i wieczności. Jezus chwali w Ewangelii nieuczciwego rządcę, który działał na szkodę swojego pana, ale przy tym chwali jego roztropność w zdobywaniu przyjaciół i ludzkiej życzliwości. Mamy być tak przebiegli
w pozyskiwaniu przyjaciół, jak ludzie potrafią być przebiegli
w zdobywaniu pieniędzy. Amen.